Πολλά ερωτηματικά τόσο για το κόστος του έργου, την εύρεση του αναγκαίου εργατικού δυναμικού για την υλοποίηση του, όσο και για τους όρους της παραχώρησης, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με τα διόδια που προβλέπονται στη σύμβαση
Τρία σχήματα υπέβαλαν προσφορές για το μεγάλο τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), ο οποίος θα κατασκευαστεί μέσω παραχώρησης (Χανιά – Χερσόνησος), συνολικού προϋπολογισμού 1,5 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για τα σχήματα:
1. ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ – ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ
2. ΑΒΑΞ – Meridiam – Egis Project και
3. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Στο τμήμα αυτό θα υπάρξουν ηλεκτρονικά διόδια, ένα έργο που δρομολογεί το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, προϋπολογισμού 90 εκατ. ευρώ, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Το νέο σύστημα θα αντικαταστήσει την υφιστάμενη χρέωση διοδίων και οι χρήστες θα χρεώνονται ανάλογα με την απόσταση που διανύουν.
Η ολοκλήρωση του έργου αναμένεται στο τέλος του 2025, όπου πλέον η διελεύσεις στους ελληνικούς αυτοκινητοδρόμους θα υπολογίζονται με βάση την πραγματική απόσταση που έχει διανύσει το όχημα, κάνοντας τις χρεώσεις αναλογικές.
Τα οφέλη του νέου συστήματος διοδίων -αν μάλιστα ληφθεί υπόψη το ίδιο σύστημα που εφαρμόζει από 1η Ιανουαρίου 2021 η Ολυμπία Οδός- θα εξασφαλίζει έως και 76% χαμηλότερη χρέωση στους χρήστες, ενώ θα εξασφαλίζει “ελεύθερη ροή” (free flow) στον αυτοκινητόδρομο, δηλαδή ταξίδι χωρίς καθυστερήσεις, όπου το όχημα δεν απαιτείται να σταματήσει για τη συναλλαγή διοδίων.
Οι αστερίσκοι στις προσφορές των κατασκευαστών για τον ΒΟΑΚ
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα που θα κατασκευαστεί στη χώρα μας με πολλά ερωτηματικά τόσο για το κόστος του έργου, την εύρεση του αναγκαίου εργατικού δυναμικού για την υλοποίηση του, όσο και για τους όρους της παραχώρησης, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με τα διόδια που προβλέπονται στη σύμβαση.
Το τμήμα Χανιά Χερσόνησος θα είναι ένας αυτοκινητόδρομος με διόδια μήκους περίπου 163 χλμ. που θα περιλαμβάνει 26 σήραγγες μονού κλάδου συνολικού μήκους περίπου 34 χλμ, 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος, 20 νέους ανισόπεδους κόμβους και αναβάθμιση των υπαρχόντων 18 ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.
“Το έργο είναι τόσο μεγάλο που ακόμη και αν όλες οι εταιρείες του εγχώριου κατασκευαστικού κλάδου το αναλάβουν, είναι αρκετά δύσκολο να “βγει” τονίζουν στο Capital.gr στελέχη της κατασκευαστικής αγοράς, ενώ για την κατασκευή του απαιτείται μεγάλος αριθμός εργατικού δυναμικού, το οποίο στην παρούσα φάση και με δεδομένο ότι πολλά έργα έχουν ξεκινήσει, είναι δύσκολο να βρεθεί.
Αναφορικά με το κόστος του έργου, η χρηματοδότηση του θα προέλθει από δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια. Το Δημόσιο έχει φροντίσει να καλύψει κατά 800 εκατ. ευρώ το έργο. Τα 600 εκατ. ευρώ θα είναι από το ΕΣΠΑ 2021-2027 και τα υπόλοιπα 200 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ τα υπόλοιπα χρήματα καλείται να τα καλύψει ο παραχωρησιούχος.
Στελέχη της κατασκευαστικής αγοράς, τονίζουν ότι τα χρήματα που έχουν εξασφαλιστεί για το έργο δεν επαρκούν με δεδομένη και την αύξηση του κατασκευαστικού κόστους και από την άλλη πλευρά το κόστος που καλείται να καλύψει ο παραχωρησιούχος υπό τη δεδομένη χρηματοοικονομική κατάσταση, είναι μεγάλο.
Από την άλλη πλευρά, στη σύμβαση για την κατασκευή του έργου, δεν έχει προβλεφθεί το ύψος της απόδοσης του παραχωρησιούχου, ένα στοιχείο απαραίτητο για την υποβολή οικονομικής προσφοράς.
Ως εκ τούτου οι κατασκευαστές καλούνται να υποβάλλουν μία προσφορά και να δεσμευτούν για μία μεγάλη περίοδος παραχώρησης (30 ετών) χωρίς να γνωρίζουν ακριβώς το ύψος της απόδοσης που θα εξασφαλίσουν.
Να σημειωθεί ότι στο ΒΟΑΚ προβλέπονται τα λεγόμενα “σκιώδη” διόδια. Αυτό σημαίνει ότι το δημόσιο θα επιδοτεί μέρος των διοδίων. Δηλαδή ο χρήστης του οδικού άξονα θα πληρώνει το αντίτιμο των διοδίων που αντιστοιχεί και στους υπόλοιπους αυτοκινητοδρόμους (0,063 ευρώ ανά χλμ.), ενώ το δημόσιο θα επιδοτεί τον παραχωρησιούχο με τα “σκιώδη” διόδια, το ύψος των οποίων θα καθοριστεί στη διαγωνιστική διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη.
